Indeks nastrojów przedsiębiorców „Busometr” na drugie półrocze 2020 roku wyniósł 42,4 punktu (spadek z 44,5 punktu w poprzednim półroczu), co oznacza, że nastroje przedsiębiorców w okresie epidemii COVID-19 pogarszają się. Najgorzej jest z inwestycjami, zadziwiająco dobre nastroje utrzymują się z kolei na rynku pracy.
Spadek nastrojów przedsiębiorców odnotowywany jest sukcesywnie od rekordowego odczytu za II półrocze 2018 roku, gdy indeks „Busometr” wyniósł 56,8 punktu. Nie sposób jednak lekceważyć faktu, że badanie nastrojów na drugie półrocze 2020 roku odbywało się w szczególnych warunkach epidemii i związanych z nią gospodarczych perturbacji.
– Na pewno spodziewaliśmy się, że nastroje w biznesie będą gorsze – twierdzi Cezary Kaźmierczak, prezes ZPP – To, co może zaskakiwać, to stosunkowo niewielka różnica spowodowana przez COVID. Od połowy 2018 roku, gdy gospodarka była w szczycie koniunktury, odnotowywaliśmy regularne spadki. Epidemia spowodowała raczej kontynuację tej tendencji, niż jej znaczne przyspieszenie.
Analiza poszczególnych komponentów „Busometru” sugeruje, że nastroje przedsiębiorców są zróżnicowane, w zależności od tego, o który konkretnie fragment rzeczywistości gospodarczej są pytanie.
Dokładnie 50% respondentów uważa, że koniunktura gospodarcza w najbliższych miesiącach pogorszy się. Najbardziej pesymistycznie w przyszłość spoglądają mikroprzedsiębiorstwa, dla których odczyt
w komponencie „Koniunktura gospodarcza” jest znacznie niższy, niż dla małych oraz średnich i dużych firm.
Niepokojący jest z pewnością najniższy w historii odczyt komponentu „Inwestycje”. Indeks w tym zakresie wyniósł 29,5 punktu wobec rekordowego 53,7 punktu z II półrocza 2018 roku. Niemal 70% firm zadeklarowało, że nie planuje żadnych inwestycji.
– Problem z inwestycjami w Polsce ma charakter strukturalny, jednak niepewność związana z COVID i notorycznie zmieniającymi się regulacjami jedynie go pogłębia – podkreśla Jakub Bińkowski, dyrektor Departamentu Prawa i Legislacji ZPP – Najniższy w historii odczyt „Busometru” pokazuje, że konieczna jest korekta polityki w tym zakresie.
ZPP apeluje do rządu o zaniechanie ciągłych zmian w warunkach prowadzenia działalności gospodarczej. W Polsce gwałtownie rośnie cena ryzyka regulacyjnego. Firmy boją się inwestować. Trzeba to powiedzieć wprost: jeśli rząd się nie uspokoi w zakresie zmian – inwestycji nie będzie. Będzie jeszcze gorzej.
Tylko w ostatnich dwóch miesiącach zostaliśmy zaskoczeni:
- podatkiem cukrowym;
- objęciem spółek komandytowych CIT;
- podatkiem od deszczu;
- zapowiedzią akcyzy na używane samochody;
- podatkiem reklamowym;
- zapowiedzią podatku cyfrowego;
- zakazem hodowli zwierząt futerkowych i uboju rytualnego;
- restrykcyjną implementacją dyrektywy audiowizualnej.
Bardzo trudno w takim chaosie planować i prowadzić jakąkolwiek działalność. Apelujemy o opamiętanie. W Polsce nie ma przymusu prowadzenia działalności gospodarczej.
Wziąwszy pod uwagę uwarunkowania spowodowane epidemią, zaskakująco pozytywny jest odczyt komponentu „Rynek pracy” – po 14% firm planuje podwyżki wynagrodzeń i zwiększenie zatrudnienia, podczas gdy redukcje etatów i cięcia płac planuje odpowiednio 7% i 5% firm. Wyniki badania wydają się potwierdzać tezę, że polscy przedsiębiorcy nie przestraszyli się negatywnych skutków pandemii
i starają się utrzymać zatrudnienie.
***
Busometr ZPP – Indeks Nastrojów Gospodarczych MSP, jest wskaźnikiem pokazującym stopień optymizmu małych i średnich przedsiębiorców i ich planowane działania w perspektywie najbliższego półrocza.
Na wartość Indeksu Busometr wpływ mają trzy komponenty: (1) koniunktury gospodarczej, (2) rynku pracy (płace i zatrudnianie) oraz (3) inwestycji.
Wartość każdego z komponentów mieści się w przedziale od 0 do 100.
Związek Przedsiębiorców i Pracodawców oraz firma Maison&Partners prowadzą badania wśród przedsiębiorców w oparciu o próbę zróżnicowaną ze względu na liczbę zatrudnianych pracowników, próby małych i średnich firm w Polsce (do 250 zatrudnionych). Busometr ZPP jest publikowany co pół roku. Wielkość próby to N = 600 respondentów z sektora MSP.
Badanie jest realizowane od 2011 roku.
Busometr ZPP. Prognoza na II półrocze 2020
źródło: ZPP