Od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do lat 8 przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy za okres nie dłuższy niż 14 dni, jeżeli w związku ze zwalczaniem zakażenia wirusem i rozprzestrzeniania się choroby zakaźnej u ludzi, wywołanej tym wirusem nastąpi zamknięcie żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły do których uczęszcza dziecko.
Dodatkowy zasiłek opiekuńczy jest przyznawany w trybie i na zasadach określonych w ustawie zasiłkowej i nie wlicza się go do limitu 60 dni pobierania zasiłku opiekuńczego w roku kalendarzowym. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje łącznie obojgu rodzicom w wymiarze do 14 dni, niezależnie od liczby dzieci wymagających opieki w związku z zamknięciem placówki z powodu wirusa. Dokumentem do wypłaty dodatkowego zasiłku opiekuńczego jest Oświadczenie Ubezpieczonego.
Zasiłek przysługuje zgodnie z wnioskiem ubezpieczonego, tj. za cały okres, także za dni wolne od pracy, jeśli ubezpieczony wpisze w Oświadczeniu cały okres zamknięcia placówki albo za dni robocze, jeśli ubezpieczony takie okresy wskaże we wniosku.
W Oświadczeniu ubezpieczeni mogą zatem wskazywać albo okres łącznie (np. cały okres od 12 do 25 marca, albo inny okres np. od 16 do 25 marca) albo okresy, w których dziecko miało uczęszczać do placówki, np. 12-13, 16-20, 23-25 marca, lub inne okresy, w których dziecko nie mało zapewnionej opieki.
Ważne pytania i odpowiedzi:
Czy rodzicowi opiekującemu się dzieckiem w sytuacji, gdy drugi rodzic pracuje zdalnie, przysługuje zasiłek?
Tak. Jeżeli drugi rodzic dziecka pracuje zdalnie, nie można go uznać za osobę mogącą zapewnić opiekę dziecku.W związku z powyższym dodatkowy zasiłek opiekuńczy w związku z COVID-19 drugiemu rodzicowi dziecka przysługuje.
Matka dziecka nie pracuje, dziecko do lat 2 uczęszcza do żłobka. Czy ojciec dziecka ma prawo do dodatkowego zasiłku opiekuńczego z tytułu opieki nad dzieckiem do lat 2 w razie zamknięcia żłobka z powodu COVID-19?
Nie. Ponieważ jest drugi rodzic dziecka (matka), który może sprawować opiekę nad dzieckiem.
Pracownik przebywa na urlopie ojcowskim, w okresie, którego opiekuje się dzieckiem w wieku do lat 2. Czy ubezpieczona żona pracownika, może w tym okresie otrzymać dodatkowy zasiłek opiekuńczy z tytułu sprawowania opieki nad tym dzieckiem naskutek zamknięciażłobka, do którego dziecko uczęszcza z powodu COVID-19?
Nie. Ubezpieczona nie ma prawa do dodatkowego zasiłku opiekuńczego, ponieważ jest drugi rodzic (ojciec dziecka), który może zapewnić opiekę dziecku.
Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. przewiduje, że dodatkowy zasiłek opiekuńczy jest przyznawany w trybie i na zasadach określonych w ustawie zasiłkowej. Ustawa zasiłkowa przewiduje uprawnienia do zasiłku opiekuńczego z tytułu opieki nad dzieckiem, jeżeli poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny mogący zapewnić opiekę dziecku, ale dotyczy to wyłącznie opieki sprawowanej nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat (art. 34 ustawy zasiłkowej). W przedstawionym przypadku taka okoliczność nie zachodzi.
Czy przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy z tytułu opieki nad dzieckiem do lat 2 w razie zamknięcia żłobka z powodu COVID-19, jeśli w domu jest drugi rodzic dziecka, który otrzymuje za ten okres zasiłek opiekuńczy z tytułu choroby tego dziecka?
Nie. Ponieważ jest drugi rodzic, który opiekuje się dzieckiem.
Czy osoba prowadząca działalność pozarolniczą, aby uzyskać dodatkowy zasiłek opiekuńczy musi składać druk Z-3B, czy wystarczy samo oświadczenie?
Wystarczy złożenie oświadczenia, nie jest wymagane zaświadczenie Z-3B.
Czy w sytuacji, gdy matka dziecka pobiera zasiłek macierzyński (korzysta z urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego) na młodsze dziecko, ojciec może otrzymać dodatkowy zasiłek opiekuńczy na drugie, starsze dziecko w związku z zamknięciem przedszkola z powodu COVID-19?
Nie. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, ponieważ jest drugi rodzic (matka dziecka), który może zapewnić starszemu dziecku opiekę. Ojciec miałby prawo do zasiłku opiekuńczego, gdyby matka zachorowała i nie mogła z tego powodu zapewnić dziecku opieki. W treści oświadczenia, które ma być składane, ubezpieczony informuje, czy nie ma drugiego rodzica, który mógłby zapewnić dziecku opiekę.
Jak będzie ustalany okres, za który przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy, gdy w Oświadczeniu przedkładanym w celu ustalenia uprawnień do zasiłku zostanie wskazany pełny okres sprawowania opieki (włącznie z sobotą i niedzielą)?
Okresy dodatkowego zasiłku opiekuńczego są liczone tak jak okresy zasiłku opiekuńczego przyznawanego na ogólnych zasadach, z tym, że nie są wliczane do limitu 60 dni w roku kalendarzowym.
Jeżeli okres opieki został wskazany, np. od poniedziałku do poniedziałku, to liczymy w sposób ciągły: poniedziałek, wtorek, środę, czwartek, piątek, sobotę, niedzielę, poniedziałek – nawet jeśli sobota i niedziela to dni wolne. Czyli okres dodatkowego zasiłku to 8 dni.
Aby w obliczeniach nie uwzględniać dni wolnych od pracy, ubezpieczony powinien w Oświadczeniu podać dwa okresy opieki – od poniedziałku do piątku (5 dni) i poniedziałek (1 dzień). Wtedy wykorzystany okres to 6 dni.
Jeżeli ubezpieczony zamierza wykorzystać 14 dni dodatkowego zasiłku opiekuńczego w okresie od 12 do 25 marca w Oświadczeniu powinien wskazać łączny okres.
Czy przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy lub zasiłek opiekuńczy na ogólnych zasadach określonych w ustawie zasiłkowej w przypadku, gdy rodzice dziecka zatrudniają nianię na umowę uaktywniającą, która zrezygnowała z opieki nad ich dzieckiem w związku z koniecznością sprawowania opieki nad własnym dzieckiem na skutek zamknięcia szkoły z powodu COVID-19?
Nie przysługuje rodzicom dodatkowy zasiłek opiekuńczy w przypadku, gdy niania zrezygnowała z opieki nad ich dzieckiem. Prawo do tego zasiłku przysługuje w przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko. W tym przypadku nie jest spełniona przesłanka zamknięcia placówki, do której uczęszcza dziecko. Rodzicowi nie przysługuje także zasiłek opiekuńczy na ogólnych zasadach określonych w ustawie zasiłkowej (w ramach 60 dni), ponieważ zamknięcie placówki, do której uczęszcza dziecko niani, nie jest bezpośrednią przyczyną tego, że rodzic musi zapewnić opiekę swojemu dziecku.
Czy przysługuje rodzicowi dodatkowy zasiłek w związku z koniecznością sprawowania opieki nad własnym dzieckiem na skutek zamknięcia szkoły z powodu COVID-19 w przypadku choroby niani?
Jeżeli z nianią/opiekunką do dziecka została podpisana umowa uaktywniająca a niania sama przebywa na zasiłku opiekuńczym/zasiłku chorobowym/kwarantannie rodzic dziecka do 8 roku życia może skorzystać z dodatkowego płatnego zasiłku opiekuńczego na dziecko.Wypełniając druk oświadczenia lub Z15 proszę o zastosowanie adnotacji „Nieprzewidziane zamknięcie placówki oświatowej żłobka/przedszkola/szkoły – koronawirus. Niania powinna dostarczyć ezla swoje lub decyzję od Inspektora Sanitarnego o przebywaniu w kwarantannie.
foto: Getty Images