Jedna z firm turystycznych (nazwa do wiadomości redakcji) daje konkretny przykład i prosi o odpowiedź, co robić w następującej sytuacji.
W skrócie: grupa z września 2019 na termin 5-15.05.2020 Czarnogóra – objazd autokar 40 osób. Wpłaty od klientów na 31.03.2020 po 1200 zł/osoba. Koszty poniesione na 31.03.2020 po 750 zł/osoba – zawierają: wpłaty zaliczek do hoteli, zaliczka na autokar, składka TFG.
Jak wygląda sprawa zwrotu i jego terminu (ewentualnie voucherow) w świetle obowiązujących przepisów przy rezygnacji klientów w najbliższych dniach np.06.04.2020.
Rozmawiamy o przeniesieniu terminu na jesień 2020, ale nie wiadomo czy ten termin też się uda dotrzymać…
Jest też kwestia całkowitej rezygnacji, a wiadomo że hotele nie są skłonne zwracać zaliczek, wolą raczej zamieniać terminy…
ODPOWIEDŹ
Szanowny Panie,
odpowiadając na Pana pytanie „jak wygląda sprawa zwrotu i jego terminu (ewentualnie voucherów) w świetle obowiązujących przepisów przy rezygnacji klientów w najbliższych dniach np.06.04.2020″ informujemy, że zgodnie z ustawą z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (dalej: „Ustawa”):
(i) ewentualne odstąpienie od umowy przez uczestnika wycieczki następuję na podstawie art. 47 ust. 4 ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (dalej: „Ustawa o imprezach turystycznych”), który to przepis stanowi, że: „Podróżny może odstąpić od umowy o udział w imprezie turystycznej przed rozpoczęciem imprezy turystycznej bez ponoszenia opłaty za odstąpienie w przypadku wystąpienia nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności występujących w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie, które mają znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego. Podróżny może żądać wyłącznie zwrotu wpłat dokonanych z tytułu imprezy turystycznej, bez odszkodowania lub zadośćuczynienia w tym zakresie.” – co oznacza, że nie można w tej sytuacji domagać się zapłaty przez podróżnego odstępnego.
(ii) w przypadku, gdyby to Pan jako organizator imprezy turystycznej chciał rozwiązać umowę, należy to zrobić w trybie przewidzianym przez art. 47 ust. 5 pkt 2 Ustawy o imprezach turystycznych, tj. gdy organizator turystyki nie może zrealizować umowy o udział w imprezie turystycznej z powodu nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności, powiadamia podróżnego o rozwiązaniu umowy o udział w imprezie turystycznej niezwłocznie przed rozpoczęciem imprezy turystycznej.
(iii) W kwestii zwrotu wpłaconych przez podróżnego kwot, zgodnie z Ustawą, odstąpienie od umowy, które pozostaje w bezpośrednim związku z wybuchem epidemii wirusa SARS-CoV-2 jest skuteczne po upływie 180 dni od dnia powiadomienia przez podróżnego o odstąpieniu lub powiadomienia o rozwiązaniu przez organizatora turystyki.
Oznacza to, że 14-dniowy termin na zwrot wpłaconych kwot (zgodnie z art. 47 ust. 6: „Organizator turystyki dokonuje zwrotu poniesionych opłat i wpłat, o których mowa w ust. 4 i 5, w terminie 14 dni od dnia rozwiązania umowy o udział w imprezie turystycznej”), zacznie biec dopiero dnia następnego, po upływie 180 dni od dnia złożenia oświadczenia o odstąpieniu. Przykładowo, jeżeli podróżny złoży oświadczenie o odstąpieniu w dniu 6.04.2020 r. to należy doliczyć 180 dni licząc od dnia następującego po dniu, w którym zostało złożone oświadczenie o odstąpieniu- czyli od 7.04.2020 r., a następnie termin 14-dniowy, który należy zacząć liczyć od dnia następującego po 180 dniu.
(iv) Jeżeli chodzi natomiast o vouchery, to zgodnie z Ustawą, odstąpienie od umowy bądź jej rozwiązanie przez organizatora, nie jest skuteczne w przypadku wyrażenia przez podróżnego zgody na otrzymanie w zamian od organizatora turystyki vouchera do realizacji na poczet przyszłych imprez turystycznych w ciągu roku od dnia, w którym miała się̨ odbyć impreza turystyczna.
(v) W opisanej przez Pana sytuacji rekomendujemy przede wszystkim spróbować przesunąć termin wycieczki na czas, o którym Pan pisze – tj. jesień 2020 r., w porozumieniu i po wyrażeniu zgody przez uczestników wycieczki, bądź części z nich, wówczas:
a. podróżnym, którzy się na takie rozwiązanie zgodzą nie będzie trzeba zwracać wpłaconych środków;
b. podróżnym, którzy się na takie rozwiązanie nie zgodzą, w pierwszej kolejności można zaproponować vouchery (jeżeli się na to nie zgodzą, wówczas odstąpienie od umowy, bądź jej rozwiązanie przez Pana jako organizatora i termin z pkt. iii powyżej na ich zwrot, czyli 180 + 14 dni);
c. jeżeli natomiast okaże się, że na jesieni w ustalonym przez Pana nowym terminie wycieczki, sytuacja spowodowana epidemią wirusa SARS-CoV-2 będzie trwać nadal, przesłanka odstąpienia lub rozwiązania umowy nadal będzie pozostawała w bezpośrednim związku z wybuchem epidemii. Oznacza to, że odstąpienie od umowy lub jej rozwiązanie będzie skuteczne po 180 dniach od tego terminu, a co za tym idzie będzie Pan miał kolejne 180 + 14 dni na zwrot środków. Jeżeli natomiast uzna Pan, że nie przesunie Pan terminu wycieczki na jesień 2020 r. bądź nie będzie takiej możliwości z innych przyczyn organizacyjnych, w pierwszej kolejności proponujemy złożyć uczestnikom wycieczki propozycję wymiany wpłaconych środków na vouchery do realizacji na poczet przyszłych imprez turystycznych w ciągu roku od dnia, w którym miała się̨ odbyć impreza turystyczna, przy czym wartość vouchera, nie może być niższa niż kwota wpłacona na poczet realizacji dotychczasowej umowy o imprezę̨ turystyczną.
Podstawa prawna: art. 15k ustawy dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, art. 47 ust. 5 pkt 2 oraz art. 47 ust. 4 ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych.
Odnośnie zwrotu przesłanych zaliczek od hoteli i zaliczki na najem autokaru, to niestety w sytuacji, gdy odstąpienie następuje na podstawie art. 47 ust. 4 Ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych, to podróżnemu należy się zwrot całej kwoty. Podróżny nie ma natomiast możliwości dochodzenia odszkodowania od organizatora wycieczki, wynika to wprost z treści tego przepisu: „Podróżny może odstąpić od umowy o udział w imprezie turystycznej przed rozpoczęciem imprezy turystycznej bez ponoszenia opłaty za odstąpienie (…)”.
Doradzić możemy jedynie próbę negocjacji z kontrahentami oraz próbę przesunięcia terminu wycieczki. Odnośnie tej możliwości, zwracamy także uwagę na brzmienie artykułu 46 – który stanowi o zmianie warunków umowy o udział w imprezie turystycznej przed rozpoczęciem imprezy turystycznej w przypadku, gdyby chciał Pan zmienić termin wycieczki. Przewiduje on między innymi warunki, jakie musi spełnić organizator, aby zawiadomienie było skuteczne (powiadomienie na trwałym nośniku i wyznaczenie podróżnemu terminu na wyrażenie zgody bądź odmowę).
Z poważaniem
Karolina Klimek, radca prawny
Brillaw Kancelaria Radców Prawnych Mikulski & Partnerzy sp.p.
Warszawska Izba Gospodarcza przy współpracy z Brillaw Kancelaria Radców Prawnych Mikulski & Partnerzy Spółka Partnerska odpowiedzą na pytania i wątpliwości, które pojawiają się u Państwa w związku z założeniami Ustawy antykryzysowej. Zapraszamy do kierowania zapytań na skrzynkę mailową WIG: prawo@wig.waw.pl
foto: Pixabay