– Wierzę, że OBWE może być efektywniej wykorzystana jako platforma dialogu, mediacji i zapobiegania konfliktom. Obecnie tak się nie dzieje w dostatecznym stopniu. Cień na nasze wysiłki rzuca łamanie zasad i zobowiązań, pod którymi podpisały się przecież wszystkie państwa OBWE – mówił w czasie spotkania w Mauerbach pod Wiedniem minister Witold Waszczykowski.
W centrum dyskusji znalazły się konflikt rosyjsko-ukraiński oraz napięta sytuacja wojskowa w Europie, co jest związane m.in. z niebezpiecznymi incydentami wojskowymi oraz ćwiczeniami na dużą skalę, takimi jak „Zapad-2017”. Szef polskiej dyplomacji wyraził głębokie zaniepokojenie pogarszającą się sytuacją bezpieczeństwa w konflikcie rosyjsko-ukraińskim, w którym od początku roku zginęło kilkadziesiąt osób cywilnych, dwukrotnie więcej niż w analogicznym okresie 2016 roku. Stanowczo potępił również narastającą falę ataków wymierzonych w Specjalną Misję Monitorującą (SMM) OBWE, do których dochodzi na terenach niekontrolowanych przez rząd Ukrainy. Minister Waszczykowski ocenił, że „nie można ignorować faktu, iż SMM operuje de facto w strefie działań wojennych. Dlatego jej mandat musi zostać wzmocniony”.
Szef MSZ przypomniał również o polskich inicjatywach na rzecz zmniejszenia napięcia wojskowego w Europie, dotyczących m.in. modernizacji Dokumentu Wiedeńskiego o środkach budowy zaufania i bezpieczeństwa. Wyraził zadowolenie, że są one popierane przez rosnącą grupę państw, w tym m.in. USA, Wielką Brytanię, Niemcy, Francję, Kanadę oraz państwa naszego regionu.
W czasie dyskusji minister Waszczykowski zwrócił także uwagę na znaczenie dla Polski tzw. wymiaru ludzkiego OBWE. Podkreślił, że Polska jest zaniepokojona sytuacją wakatów na czterech najważniejszych stanowiskach w OBWE, tj. Sekretarza Generalnego oraz szefów instytucji autonomicznych OBWE, w tym Dyrektora Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka (ODIHR), które ma swoją siedzibę w Warszawie. – Chciałbym podkreślić mocne przywiązanie Polski do wsparcia instytucji autonomicznych OBWE – powiedział szef MSZ. Wyraził przy tym satysfakcję z podpisania pod koniec czerwca br. porozumienia między Rządem RP i OBWE w sprawie statusu OBWE w Rzeczypospolitej Polskiej, dotyczącego funkcjonowania ODIHR. Podkreślił, że podpisanie tego porozumienia przyczyni się do wzmocnienia współpracy na forum OBWE i ułatwi dalszy rozwój działalności ODIHR w Warszawie. Szef polskiej dyplomacji pogratulował także państwom uczestniczącym i przewodnictwu austriackiemu wypracowania 6 lipca br. decyzji umożliwiającej przeprowadzenie corocznego Spotkania Przeglądowego Wymiaru Ludzkiego (Human Dimension Implementation Meeting, HDIM), planowanego na drugą połowę września w Warszawie. Jest to największa doroczna konferencja w Europie poświęcona prawom człowieka.
W czasie sesji ministrowie podsumowali także dotychczasowy postęp w ramach tzw. dialogu ustrukturyzowanego OBWE, czyli specjalnego procesu uruchomionego na początku br., który ma służyć otwartej dyskusji i pomóc odbudować zaufanie i przewidywalność w dziedzinie polityki bezpieczeństwa na kontynencie europejskim. W jego ramach rozpoczęto w gronie 57 krajów omawianie takich kwestii jak percepcja zagrożeń, doktryny wojskowe oraz trendy rozwoju sił zbrojnych poszczególnych państw.
Przy okazji spotkania OBWE, minister Waszczykowski przeprowadził także rozmowy dwustronne z szefami dyplomacji Armenii Edwardem Nalbandyanem i Rumunii Teodorem Meleșcanu.
Spotkanie w Mauerbach pod Wiedniem odbyło się z inicjatywy austriackiego przewodnictwa w OBWE. Wzięli w nim udział przedstawiciele 57 państw członkowskich Organizacji.
Biuro Rzecznika Prasowego
Ministerstwa Spraw Zagranicznych