W Senacie RP zorganizowano po raz pierwszy w ramach Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności konferencję pod tytułem „Wymiana gospodarcza, naukowa i kulturalna między Polską a Wietnamem”. Było to jedno z najważniejszych wydarzeń dla relacji polsko-wietnamskim w tym roku, szczególnie że Polskę odwiedził wicepremier Socjalistycznej Republiki Wietnamu Truong Hoa Binh.
Konferencja (20 września) rozpoczęła się od powitania wicemarszałka Senatu RP Bogdana Borusewicza, który podjął się oceny bieżącego stanu stosunków polsko-wietnamskich. Wicepremier Wietnamu Truong Hoa Binh i wicepremier Jarosław Gowin wygłosili przemówienia podsumowując współpracę. Kluczowe było następujące stanowisko: Wietnam może być przez Polaków postrzegany jako brama do ASEAN, natomiast Polska jako brama do Europy Środkowo-Wschodniej dla potencjalnych wietnamskich inwestorów. Wicepremierzy porównali również oba państwa w kontekście udanej transformacji lat 90. ubiegłego stulecia. Od reform Doi Moi w 1986 roku Wietnamowi udało się istotnie zmniejszyć ubóstwo, a także doprowadzić do znaczącego wzrostu PKB – przewiduje się, że w następnych latach ma on oscylować wokół 6 procent.
Silne więzi
Wietnam jest jednym z niewielu państw Azji Południowo-Wschodniej, z którym Polskę łączą silne więzi – mowa tu nie tylko o licznej diasporze wietnamskiej, ale również o dziesiątkach lat udanej współpracy gospodarczej i kulturalnej. Co ważniejsze, Wietnam dynamicznie się rozwija, w 2017 roku wzrost PKB wyniósł około 6,8%. Struktura PKB Wietnamu obecnie wygląda następująco: usługi (41%), przemysł (33%) i rolnictwo (16%). Chiny, Korea Południowa, Japonia i USA należą do największych partnerów handlowych Wietnamu (dane na 2017 rok). Wietnam to również państwo, w którym stery władzy sprawuje Komunistyczna Partia Wietnamu ze Zgromadzeniem Narodowym jako najwyższym organem.
Warto zaznaczyć, że Ministerstwo Rozwoju (dziś Ministerstwo Przedsiębiorczości i Handlu) wytypowało Wietnam na jedno z pięciu perspektywicznych/kluczowych krajów, z tego też powodu wzmożone działania promocyjne są już kierowane w stronę Hanoi od 2017 (mają one potrwać do 2019 roku). W 2017 zdecydowano się otworzyć zagraniczne Biuro Handlowe PAIH w Ho Chi Minh.
Polska importuje z Wietnamu głównie podzespoły do przemysłu elektronicznego, które są wykonywane w fabrykach zlokalizowanych w Wietnamie. Podzespoły do produkcji elektroniki są następnie montowane w Polsce. Z Wietnamu importuje się również wybrane produkty spożywcze, takie jak przyprawy i kawa. To wreszcie w tym azjatyckim państwie produkuje się również wiele wyrobów włókienniczych i tekstylnych, a także obuwie sportowe, które trafiają potem do Polski.
Dane statystyczne na razie nie budzą jednak wielkiego optymizmu – Wietnam znajduje się na 51. pozycji wśród odbiorców polskiego eksportu (udział w polskim eksporcie oscyluje około 0,12% i około 2,1% w polskim eksporcie od Azji). Mimo wszystko Wietnam od 2016 roku wśród państw ASEAN to polski partner handlowy numer 1, wyprzedził tym samym Malezję, Tajlandię i Singapur. Dotychczas największą polską inwestycją bezpośrednią było nabycie pakietu kontrolnego wietnamskiej firmy farmaceutycznej Dat Vi Phu przez polski Adamed.
W kierunku wolnego handlu
Z punktu widzenia Wietnamu jednym z najistotniejszych wyzwań jest doprowadzenie do wejścia w życie umowy o wolnym handlu z Unią Europejską. Celem jest zniesienie barier pozataryfowych i obniżenie ceł na wybrane towary. Wietnam ma nadzieję, że dojdzie do tego na początku 2019 roku (wariant optymistyczny), pesymiści mówią o końcu 2019 roku. Pojawiają się również spekulacje, że umowa będzie dużo bardziej korzystna w dłuższej perspektywie dla Wietnamu ze względu na to, że wytworzenie towarów w Wietnamie jest tańsze. Eksperci zwracają uwagę na aktywne przygotowanie wietnamskich firm do ekspansji w Europie. Zmiany obejmą przede wszystkim: ryby, nabiał, leki a także niektóre urządzenia i maszyny. Ponadto uwolnione zostaną niektóre sektory związane z usługami, na przykład usługi dla biznesu, finansowe i ubezpieczeniowe.
Głównym celem jest liberalizacja: w ciągu 7 lat większość ceł na wybrane produkty ma zostać zniesiona po stronie wietnamskiej, Unia wyznacza sobie zaś na te zmiany trzy lata. Przyglądanie się postępom w związku z Umową o wolnym handlu ma również symboliczne znaczenie w związku z kolejnymi groźbami eskalacji wojny handlowej między Chinami a USA. Obecnie fundamentalnym dokumentem określającym współpracę miedzy UE a Wietnamem jest Umowa o partnerstwie i współpracy podpisana w 2012. (…)
Wyzwania
Wietnam zdecydował się rozbudować i wypromować w ciągu najbliższych lat trzy Specjalne Strefy Ekonomiczne (Vân Đồn w północnej prowincji Quảng Ninh, Bắc Vân Phong w centralnej prowincji Khánh Hòa i Phú Quốc w południowej prowincji Kiên Giang). Mimo tego, że boom na budowę Specjalnych Stref Ekonomicznych w Azji rozegrał się w poprzednim stuleciu rozpoczynając od lat 80., to wietnamskie władze uważają je za klucz do dalszego ekonomicznego rozwoju. Rewolucja przemysłowa 4.0 a także wzrost znaczenia nowych technologii sprawiają, że Wietnamowi rośnie apetyt na inwestowanie w innowacyjność, a także poszukiwanie kapitału.
Patrycja Pendrakowska
więcej na: www.polska-azja.pl